ÖZ; “DENİZCİLİK VE KABOTAJ BAYRAMIMIZ KUTLU OLSUN!..”

YETKİLİLER TARAFINDAN ÖNEMİ YILLARDIR İYİ ANLATILAMAMIŞ OLAN;

“DENİZCİLİK VE KABOTAJ BAYRAMIMIZ KUTLU OLSUN!..”

Bayram vesilesiyle önemi hususuna halen yabancı olunan ‘kabotaj’ hakkında biraz bilgi vermekte yarar görüyorum..

Kabotaj; bir devletin kendi limanlarına deniz ticareti konusunda tanıdığı ayrıcalık hakkıdır.

Bir ülkede bu ayrıcalık hakkının yalnızca kendi vatandaşlarına ait olması, millî ekonomiye önemli bir katkı sağlayacaktır. Bu nedenle bağımsız devletlerin tamamı yabancı bandıralı gemilere kabotaj yasağı koymuşlardır.

Bağımsızlığını kaybetmiş olan Osmanlı Devleti, kapitülasyonlar çerçevesinde bu hakkı yabancı ülke gemilerine terk etmişti. Bu hak, Lozan Barış Antlaşması’yla 1923 yılında tekrar geri alındı ve 20 Nisan 1926 tarihinde çıkarılan kanunla Türk milletine iade edildi. Kanun 1 Temmuz 1926’da yürürlüğe girdiği için de bu tarih ülkemizde ‘Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’ olarak ilan edildi.

Bu kanunla birlikte; akarsularda, göllerde, Marmara denizi ile boğazlarda, bütün kara sularında ve bunlar içinde kalan körfez, liman, koy ve benzeri yerlerde, makine, yelken ve kürekle hareket eden araçları bulundurma; bunlarla mal ve yolcu taşıma hakkı Türk vatandaşlarına verilmiş oldu.
Ayrıca; dalgıçlık, kılavuzluk, kaptanlık, çarkçılık, tayfalık ve benzeri mesleklerin ancak Türk vatandaşlarınca icra edilebileceği belirtildi. Yabancı gemilerin ise Türk limanları ve yabancı ülke limanları arasında sadece insan ve yük taşıyabileceği kabul edildi..

Böylece Mustafa Kemal Atatürk sayesinde kendi ifade ettiği “Tam bağımsızlık, bizim bugün üzerimize aldığımız vazifenin temelidir.” sözü bir kez daha yerini bulmuş oldu..

Dr. Vecdet Öz
Adalet Partisi
Genel Başkanı